मधाचा पीर तो...

त्याच्या मनात मध होतं,
ओथंबून काठोकाठ...
मला पाहतांना,
माझ्याशी बोलतांना,
ओसंडायच ते
इतकं
की उमटायचच...

इतकं उचंबळून येणारं मध
संपेल कधीतरी...
म्हणून,
ती मिठास
राखून ठेवली
मनाच्या तळघरात...

त्या दूर...
त्याही नकळत...

आता,
आत्मधून...
जाणवत राहते ती मिठास
बोलले की त्याचे शब्द
बघीतलं की त्याची नजर...

मधाचा पीर तो

... माझ्याही आधी त्या तळाच्या पार
पेरा पेरात मध पेरुन गेलाय ...
__________________________

फेशियल

14:48 by Unknown 3 comments
कुठे बाहेर... जायचं असेल तर
बाया फेशियल करतात
मग चेहरा इस्त्री केल्यासारखा सवान
बाकी शरीर... आणि मन तसच
चुरगाळलेल...

कोरलेल्या भुवयांच्या प्रत्यंचावर
अधिकच ताणल्या गेलेलं...

बहुधा......
__________________________

व्हॅल्यू एज्युकेशन


तिची परिक्षा संपली
आणि घरातल्या चारही भिंतींनी
सुटकेचा नि:श्वास टाकला
सालाबादची रीत म्हणून
आता सगळ्या वह्या पुस्तकं
तिच्या ताब्यात...
पण ताबा मिळताच दावेदाराची
बदललेली भाषा, अर्थ
...
माजघराच्या पंख्याखाली
मधोमध खुर्चीवर पाय ठेऊन बसलेली
ती;
पुस्तकाच्या गठ्ठयातून
सर्वात आधी व्हॅल्यु एज्युकेशनच्या
कोर्‍या करकरीत पुस्तकाची
कर कर कर्कश्श चाललेली चिरफाड...

__________________________

एक सफर...


वहां दिवार पर लिखा था
यह कब्रस्थान है यहां पेशाब ना करे...

दस कदम की दुरी पर
सात जन्मो के
धागों से बंधा हुआ बरगद.

पाच कदम की दुरी पर पाठशाला.

कब्रस्थानका एक भूत
बरगद पर सात धागो से बंधा
अपनी सत्तो की राह देखता,

सत्तो जो अभी सातवी कक्षा की तयारी में

न जाने अभी और कितने जनम...

__________________________

नक्टी मेली...

सुकलेल्या चेहर्‍यावरील
ओलं नाक
ताज्या मातीचं..
डकवतांना
जरास ओघळलेलं...

अपूरं लुगडं घट्ट..
घोट्याच्या वर,
कमरेला खोचलेलं...

पिवळ्या
गरसोळीच्या मापात
समोरुन खाली
उतरलेलं ब्लाऊज
जेरबंद...

पाण्याचा ट्रे घेऊन
ती वरमाय समोर...
आणि मागे बसलेल्यांन पुढे
खाली वाकून जरा अदबीने
पाणी देत...

तशी नवरीची आजी
डोक्यावरील पदर
तोंडा्शी घेत
तिच्या विश्वासूच्या
कानाला लागत

- हीला आत
पाठवू नकोस
सारखी त्या बायांच्या
गळ्याकडे पाहाते
आणि बापे हिच्या...
नक्टी मेली...
__________________________

अखेर तीन

एक...

त्याच्या मागे टाकलेल्या लाह्या...
... वार्‍याच्या अंगाने उभ्या होत
... त्याच्या मागे पळत तुटत
... आपला भुमीदाता गेला
म्हणून आक्रोश करीत...
---

दोन...

ती पार्थीवाची गाडी
मागे स्वकीयांच्या दोन चार गाड्या
पुढे अनावधानाने ट्रॅफीक जाम
..............................................
आता त्याच्या पार्थीवाच्या मागे प्रचंड गर्दी
त्याची अंतीम इच्छा
त्याच्या अंतयात्रेत सामील अनन्य लोक...
---

अखेर तीन...

खाक झालेले त्याचे निष्प्राण कलेवर
एका सोन्याच्या मनीसाठी
कालवलेल्या त्याच्या अस्थि
विसर्जनाची राख प्रदुषीत पाण्यात
...............................................
अस्थिनी प्रदुषीत झालेल्या संगमावर
कुंभ माणसाच्या गर्दीत
मुक्तीची वाट शोधत असलेला
माझा बा...
__________________________

राम एक टिपन

राम जन्माच्या दिनी ग्लॉसी पेपरवर आलेला
श्रीरामाचा फुलपेज फोटो आणि...
.
.
आई, तू रामाचा फोटो
रद्दीत टाकतेय?
अगं राम तर देव आहे
त्याची पूजा करायची असते
भजन, आरती करायची असते
... काका करतात
बघ अशी...
.
.
तिची पूजा सुरुच असते...
तोच पेपर उडत जाऊन
तिच्या बाबांच्या पायाजवळ पडतो
बाबा, राम पाया पडतो बघ तुझ्या...
.
.
मग त्याला टेबलाशी घेऊन बसतं
राम असा निळा का दिसतोय
सिरीयल मधला राम तर गोरा दिसतो..?
असे सावळ्या लोकांना निळे का दाखवितात वैगेरे, वैगेरे...
.
.
आणि मग बर्‍याच दिवसानी
त्या फुलपेज रामाशी
बोलणं-चालणं बंद झाल्याचे पाहून
आलीची वाट पाहिली...
.
.
तर एक दिवस
- मैं अली का भाई सय्यद हूं जी म्हणत
रद्दी मोजता मोजता
त्यानेही रामाचा फोटो अलगद बाहेर काढून ठेवला

हे राम..
__________________________

हम गुनहगार औरतें...

सांज की धुप
जाने कितनी ही देर से किवाडो पर ही टीकी थी
इस इंतजार में की,
जमी की चादर पर बिखर के एक गहरी सांस ही ले ले
और मैं बेखबर;
बेखबर अपने आपसे पतंग मांजा करते हुए...
मांजा जो दिखाई नही देता और पतंग है
जो उडने को बेकरार
...किसीने दरवाजे पर दस्तक दी
कोई आया नही बस बाहर से ही दस्तखत लिए
जुर्म के कागज थमा गया.
कितने गुनाहो के कागजाद आते है
और मैं जो हर एक कागज पर दस्तखत करती,
अपने आप को सजा देती हूं...
देखो तो, जैसे सजा के लिए दरवाजा खोला
सलाखो वाले दरवाजे के भीतर अपने आप को पाया.
अब तक किवाडो पर टिकी धुप भी
मेरी परछाई लिए कुछ इस तरह फैली
मानो मुझे पकडकर जेल के अंदर बंद कर दिया हो...
चलो अब मैं तुम्हारी भी गुनहगार हूं...


किवाड को खुला कर किवाड के पास ही बैठी रही
उस धूप को देखते जो धीरे धीरे अलसा रही थी.
गहरे सुनहरे रंग की पलके अब डुब जाना चाहती थी...
मैं चाहती थी वो और कुछ समय मेरे साथ रुके.
इन दिवारो को उन के धुप की कहानी सुनाए...

अक्सर जेल के दिवारो में देखा गया है कि
किसी कोने में पानी का एक मटका होता है.
उसपर जर्मन की थाली.
उसपर संतरे की रंग का प्लास्टीक का ग्लास.
डुबाओ और पियो.
बस उस खाली से समय में पानी पीयो...
प्यास लगी इसलीए, भूक लगी इसलीए,
कोई याद आया इसलीए, किसे भूल जाना है इसलिए,
आसू जो पत्थर बन गले में अटक गया है इसलीए...
और इसलीए भी की सजा कट जाए, खतम हो जाए,
रिहा हो जाए सारे शिकवे; शिकायत से रिहा हो जाए...
एसे अनगिनत वजहसे,
एसे ही अनगिनत बार मैने भी पानी पीया है...
पानी जो जीवन है, पानी जो जीना सिखाता है,
पानी जो सोच को सोख भी लेता है...
बहरहाल मै अपने आप को उस जेल से आजाद कर
एक मग पानी पीने निकल गई....

तुम्हे किसी भी समय प्यास लगती है,
मेरे पानी पीने पर उसका एतराज ??? याद आया...

जब वापस उस जेल जाना चाहा तो पाया
जेल, जेलर, दरवाजे सब गायब. मुझसे से सब आजाद.

कोई है...???
हर कोने को दी गई आवाज;
जो एक दिया जलाए...
शाम होते ही यादो की परछाईया जैसे घेर लेती है.
उठने ही नही देती. किसीका संगीत,
किसीकी शहनाई, किसीकी बिदाई,
कितनीही कोशीशे, कितनीही कहानीया
और एक इकठ्ठा आवाज
तुम कुछ कहती क्युं नही?
तुम कैसे बर्दाश्त करती हो?
तुम गलत कर रही हो?
तुम गुनहगार हो???

हाँ...
हम गुनहगार है किश्वर,
कि सच का परचम उठाके निकलें
तो झूठ के शाहराहें अटी मिले हैं
हर एक दहलीज पे साजॊं की दास्तानें रखी मिले हैं
जो बोल सकती थी वो जबानें कटी मिले है...
__________________________

तुटलेल्या सांध्याची गोष्ट...



एक जनरल वॉर्ड.
दारा समोरच्या तीन पलंगावर मेल
दारा शेजारच्या दोन पलंगावर फिमेल
जगण्याचे सांधे निखळलेल्या अत्यवस्थेत...

बेड न. तीन
मणक्यातून गेलेला नवरा
त्याची सुश्रा करणारी... नवीच ती
चकार शब्द न बोलता निमुटपणे
बोलणार्‍या प्रत्येक नजरांना परतवून लावत
जड पापण्यात...

बेड नं. चार
इथेही त्याची मनमानी सुरुच
हे नाही-ते नाही, हे इथे-ते तिथे
ती बेजार...
हळूच पकड असे बजावूनही
ठेवतांना पण हळूच त्याचा पाय आपटतं
बिथरलेली ती...

बेड नं. पाच
तुझ्या बापानी माझ्या आयुष्याचं
वाटोळ केलं असं म्हणत,
अधिक जोरकसपणे
मुलाला खाऊ पिऊ घालत असलेली आई...
मुलगा बाबा आल्यावर बाबांकडून
आई रितीच्या रितीच...

बेड नं. एक
हाडांनी झिजलेली आणि बसल्याजागी निखळलेली आजी
आजी जवळ तिची वहीनी
नवर्‍यामागची आस्था सांभाळत
सतत, बाई काही लागतेय का?? विचारत.
झाडपूस करणार्‍या बाईला,
-बाई किती मिळते जी एवढ्या कामाचे
२२०० रु. मंदी काय होतं बापा...
म्हणून हळहळत तिच्याही मदतीसाठी पुढे येत...

बेड नं. दोन
दोन गाड्यांच्या चकमकीत
गुढघा गमावलेली पारुल मैत्रीण
मैत्रीण मैत्रीणींशी,
- त्या फोटोग्राफर मुलीवरचा बलात्कार ... बघीतलास का?
- सगळ्या चॅनलवर तेच सुरु आहे गं!
- आता अधिकच चेकाळतील साले..
- अश्यावेळेस तर अधिकच निर्वस्त्र असल्यासारखे वाटतेय
- त्यांच्या त्या नजरा...
- माझा नवरा म्हणतो, बलात्कार बनविल्या जातात
- आणि आमचा बॉस, काय तर,
या बायकाच जातात म्हणे झ...

थरथरत टोचून घेतलेल्या सुया, लावलेल्या नळ्या,
सगळे सांधे, जखमा कण्हून कण्हून स्थिर.
पलंगा सभोवतालच्या पडद्याच्या धुक्यातील काही हरकती..
बाहेर भिंतीवर लिहलेलं...

यह अस्पताल क्लोज सर्कीट कॅमेरे का उपयोग करता है।
__________________________

काय बरं ओळ होती ती...


काय बरं ओळ होती ती...
जी भाजी चिरतांना कापल्या गेली
पोळी शेकतांना करपली
धुता धुता धुतल्या गेली
काय बरं ओळ होती ती...

जी गव्हासोबत दळल्या गेली
निवडतांना फेकल्या गेली
शिजवण्याच्या नादात गळून पडली
काय बरं ओळ होती ती...

जी घासासोबत भरवल्या गेली
जी बाहूगर्दीत निसटली
जी व्याकुळ आठवणीत चिणल्या गेली
काय बरं ओळ होती ती...

जी कि-बोर्डावर विरुन गेली
फायलींमधे हरवली
हिशेबात जास्तीची
म्हणून चालली गेली
काय बरं ओळ होती ती...

जी चहासोबत वाफवल्या गेली
कातर वेळी उदास झाली
परत परत उठून कामात हरवली
काय बर ओळ होती ती

जी सुईतील दोराखालून निसटली
वाळत काढतांना दोरीवरच राहीलीय
जी खिराडीवरील दोरीतून
सर करीत खळकण बुडाली
काय बरं ओळ होती ती...
__________________________

क्लिन अप

तिची गर्भार बोटं
माझ्या शरीरावरून फिरत होती
थेंब थेंब जुळवल्यासारखी करत
कधी सारवल्यासारखी सुध्दा...
त्या मिट्ट काळोखात
तिच्या बोटातून आत-आत
तिच्या निळ्या पिशवीतील
तिचं बाळ दिसत होतं...
आपल्या आईच्या
हात चाली सोबत
तेही मला बिलगून माझ्या चेहर्‍यावरुन
मायेनी हात फिरवत...
पण एक बोच
जे होतेय ते ठिक नाही
???
मऊ मुलाम्याचे प्रश्न
त्याची मुलाम्याची उत्तरे सुध्दा...
आत अस्वस्थता वाढलेली
एक आकांत, एक अक्रोश
आणि अंगभर शहारे
..........................
तिला मात्र माझी रोमछिद्र
मोकळी झाल्याचा रोमहर्ष...
चेहर्‍याचा गोडवा वाढायला
कडूनिंबाचे सत्त्व लावून
लेटायला सांगीतले
- पाच मिनीट
- नाही नाही दहा मिनीट जाऊ द्या...
डोळ्यावर गार पाण्याचे बोळे
सुकत चाललेली त्वचा
.
.
.
तिच बाळ
माझं सत्त्व पिऊन टाकत असलेलं...
__________________________

मेरे भीतर

ये कौन है, जो मुझसे कहता है
सब ठीक हो जाऎगा
अच्छा. सब अच्छाही...

और ये कौन?
जो मुझे दिखाता है...
के अब सब कुछ खत्म हो गया है
सब कुछ
सारे अरमान... सारी खुशीयां...

श्वेत चादर में लिपट...
और मैं मातम में
हाय रे
कौन यह,
जो मुझे बताता है
बावजूद इसके
ऎसे ऎसे करना होगा
ऎसे ऎसे जीना होगा...

कौन है यह?
जो बिलख बिलख कर रोये जा रहा है,
रोए जा रहा है...
ऎसे क्या टुट गया है
ऎसे क्या छुट गया...

कौन है ये सब मेरे भीतर,
भीतर ही भीतर
ये किसका तल, अतल, अंतरतल...

और ये कौन?
जो अभी भी उसकी आगोश पडा हुआ है...
__________________________

विखुरलेल्या ओळींची काहाणी...

घर
मला माहीत
आता दारावर बेल वाजेल...
मग:
आवरायला हवं न घर
मनाचं... शरिराचं...

वर्दी
कधीतरी मनाच्या त्या एका कोपर्‍यात
श्वासांची खूप धावपळ सुरु असते,
कोणाची बरं वर्दी असते ही...

उणे.. अधिक एक तिकडे
माझ्या दोन ठोक्यांमधला एक ठोका चुकतो आहे
तिकडे त्याच्या हृदयाचे ठोके वाढताहेत...

फिनीक्स
रोज कितीतरी स्वप्नांची होळी,
होरपळून जीवाची राखराख होतेय.
पण राखेत जगतांना स्वप्नांना
पुन: पंख फुटतात आणि नव्याने ते
तेजाकडे झेपावतात...

फू...
कस सांगू तुला
एक एक दिवस
कसा सरतो
ज्वालामुखीच्या अंगणाला
सारवता सारवता पोळतो

दवडी
उगाच दवडला वेळ
झाकून होती
तरी दवडी रिकामी

मावळत नाहीस
हातात तोडे घातले
पायात जोडवी
नाकात भली मोठी नथ तरी...
श्वासाच्या एका अंतरावर तू
उभा असल्याचं जाणवतं...

नवस
वर लाल रंगाचा चुडा
खाली रक्ताळलेले कुंकू
रक्ताळलेल्या भावनांचे
रक्ताळलेले नवस...

एक दिन
संपूर्ण पानांचं ओझ उतरवून
फक्त आणि फक्त
फुलांनी बहरावं असं झाड
होता यावं ना एक दिन

रसिया
प्रत्येक ऋतूची एक सारखी आठवण
तू त्या ऋतूतही बोलला नाहीस
तू या ऋतूतही अबोल आहेस...रसिया

बेसबब
बारीश की ठिठूरती ठंड से
गिरते पिले पत्ते
बेसबब तुम्हारी याद...
बेबस बिखरे पत्तो तले
दबी हुई है बिखरी सांस......
__________________________

एक परिघ...

12:35 by Unknown 0 comments
तो-
...ती दिसायची कायम स्व:तच मशगूल
तिचं असं स्वत: गुंतून राहणं
फार अस्वस्थ करायच मनाला
तिने आपल्याशी बोलावं, आपल्याकडे बघावं,
आपल्यासोबत...
केवढा अट्टहास, केवढा आकांत
या मनाचा त्या मनासाठी
आणि ती मात्र मौन
कमालीची मौन...
खरंतरं तिला ओढायच्या नादात
गच्च ओले कपडे वाळू घातलेल्या दोरीगत
तुटल्या गेलो आपण
आणि सगळी शुभ्रताच हरवली...
किती दिवस, किती रात्र...
किती विनवन्या, किती माफी, किती मनधरणी...
----------

ती-
...आपण कायम आपल्या जागेच्या,
आपल्या जगाच्या शोधात... काय चुकलं??
...
खरंतरं जीवावर आलं होतं निघायला
पण आज नाहीच द्यावासा वाटला नकार
इतक्यांदा नकार दिलाय
आज एका नकारानं दुसर्‍या नकाराला
स्वीकारावं म्हटलं...
तर सालं इथेही जागेचा प्रश्न...
दिसतेय सगळ्या जागा भरल्यात
अगदी आपल्यासाठी राखून ठेवलेली सुध्दा...
...
हुश्श एक जागा रिकामी करुन बसले
पण बोध अपराध अरे रेsss
...
जागा नसल्याची, जागा न मिळल्याची खंत
अजूनही जागी; जागच्या जागी...
----------

आणि तो (त्याचा वयात आलेला मुलगा)
...अरे हीच ती अगदी बाजूलाच बसलीय
हातात पप्पांच पुस्तक
किती कुरवाळतेय त्या पुस्तकाला
त्यालाही असंच कुरवाळलं असतं...???
किती झुरला तो हिच्यासाठी
रात्र रात्र रडला
मला नव्हतंच कळलं काही...
काय सांगणार होतो???
मी फक्त एकूण घेतलं
जसं सांगेल तसं, तितकं, तेवढच
आणि तो शांत झाला
हीनेही ऎकून घेतले असते तर...
----------

समारंभा शेवटी
त्याचा हातात हात घेऊन
ती- अभिनंदन सर...

तो- ...
(अजूनही मनातल्या मनातच)

आणि तो (त्याचा वयात आलेला मुलगा)
...
आता परत यांच्या रात्री माझ्या रात्रीला बिलगून...
__________________________

मौनाच भाषांतर...

12:34 by Unknown 0 comments
तू कधीतरी विचारशील म्हणून
उत्तरांची तयारी करतेय...

तु विचारशील
- कशी आहेस?
तर सांगेन
तुझ्या शिवाय कशी राहील?

तु विचारशील
- कुठे आहेस?
तर सांगेन
तुझ्यापासून खुssप दूर...

तु विचारशील
- काय करतेस?
तर सांगेन
गणित सोडवतेय... हल्ली सुत्र मांडून
दोन बोटांमधील आकडेवारीने
बरीच गणित चुकलीत माझी...

जिव्हारी लागेल.

मग काहीश्या काळजीने म्हणशील
- काळजी घे!!!
मी तुझं उत्तर तुलाच परत करेन
काळजी घेतल्याने काय होईल?
............................................
त्यानंतरचा संवाद श्वासांचा.
श्वासांचा अर्थ कळतो
शब्दांचे अर्थ सलतात
म्हणून मग
श्वासा-श्वासातील अंतर मिटेपर्यंत
तुझे माझे मौन...

__________________________

कालपासनं माझा पत्ता नाहीये...

12:33 by Unknown 0 comments
एखादं रात्री मन शरीर सोडून निघून जातं
दूसर्‍या दिवशी फक्त श्वासच उठतो
त्यामागे मनाचं मंतरलेपण नसतं
एक शरीर घरभर फिरत असतं
या त्या वस्तुशी धडपडत
धडधड करीत...
त्याच्या ओळखीचं, त्याच्या सरावाचं
काहीच नाही
त्यामुळे ते पडतं, पहुडतं
आखूड लांब श्चास घेतं...
त्याला कोणत्याच कामाशी काही देण-घेण नसतं
बदलेल्या नजरांशी
कपाळावरील आठ्यांशी
कशाशी काही म्हणून नाही
त्याला फक्त जिवंत ठेवायच असतं बस!!!
निकराने जिवाला हवा पुरवायची
एकसारख पंपीग...
उर धपापतोय धापा टाकतोय
पण काय होतेय सांगता येत नाही
...............................
एक ओळखीचा आवाज
येतोय म्हणणारा
आल्यावर अलगद मिठीत घेणारा
आणि म्हणानारा
आज तू नाहीसच

हो कालपासन माझा पत्ता नाहीये...
__________________________

एक कलीग...

12:31 by Unknown 0 comments
तिला जेव्हा माझ्याशी
बोलायचं असते
तेव्हा खरंतरं
तिच्या मनात ’तो’ असतो
त्याच्याविषयी
मला काही सांगायचं असते
बोलायचं असते
विचारायचं असते
पण मग स्वत:वरच
रुष्ठ होऊन ती
जाणिवपुर्वक
व्यक्तींची, वस्तूंची माहिती
देत बसते...

-बेल वाजली की,
त्याच्या म्हणून फोन जवळ घेते...
...मॅसेज आला असेल म्हणूनही...
स्क्रीन वरील त्याच्या नसलेल्या
टोपन नावाला कुरवाळत बसते

दिवसातून कितीतरीदा
या फोनच्या स्क्रीनवर
त्याचा फोटो असावा,
त्याचा नंबर त्याचाच
नावाने सेव्ह असावा
असा काहीबाही
विचार करीत...

कॉम्प्युटरवर त्याचे मेल
त्याचा फोटो जपून ठेवलेला
कोणाची चाहूल नसेल
अशा वेळी मन भरून...
उचंबळून रिती होत
की-बोर्डवर
माऊस हातात घेऊन...
परत एक छानशी स्माईल डकवून
कामावर रूजू

एक वेळा तिने विचारलं
होतं म्हणे त्याला
तू नाही का रे व्याकूळ होत माझ्यासाठी
उत्तरदाखलं तिने तिचं जपून
ठेवलेलं हरवलेपण...

तिच्या मनात सतत घालमेल
सुरू असते
ती पीर, बाबा, दर्ग्यावर
आपल्याया न्याय मिळावा म्हणून
गुहार करते
न्याय कोणा पासून कसा...?
कळत नाही
पण तिला तिचा खेळ काही मांडता येत नाही

आजही भेटली
बोलली
खळाळून हसली
आजही तिच्या नजरेतला तो
पापण्यात होता...
तिच्या जिकरीच्या प्रयत्नात
आजही ती
यशस्वी झाली होती
खाली कवितेतून मात्र ओथंबून वाहात होती...
__________________________

बाया

12:30 by Unknown 0 comments
काही बाया कायम ओलत्या
बोटं रुतवलं तर पाणी उमटावं अश्या...

काही बाया अगदीच शुष्क
जसा पानावलेल्या छातीवरील पदर कोरडा...

काही बाया राठ, राकट...
अंगाच्या रंगानी अधिकाधीक गडद होत जाणार्‍या...

काही बाया बायाच
इतरां पेक्षा बर्‍या म्हणून उन-उन सहानुभूती घेणार्‍या...

काही बाया वडील चेहर्‍याचा
घरी दारी वडील होत जाणार्‍या...

काही बाईपणाच्या ताबुतातून
बाहेर पडलेल्या
स्वत:ला सोलून काढत

नवतीच्या मोहर्रम मधे शामील होत असलेल्या...
बाया
__________________________